Οι σπίλοι, που όλοι μας τις αναγνωρίζουμε με το όρο ‘’ελιες’’ είναι καλοήθεις νεοπλασματικές βλάβες των μελανινοκυττάρων του δέρματος.
Τα μελανινοκύτταρα είναι τα κύτταρα του δέρματος που ευθύνονται για την απόχρωση του δέρματος μας και την αντίδραση του στην επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας.
Κάθε καλοκαίρι με την έκθεση μας στο ηλιακό φως τα μελανινοκύτταρα ενεργοποιούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία παράγοντας μελανίνη. Στην συνέχεια εκκρίνουν την μελανίνη στα γειτονικά κύτταρα του δέρματος προκαλώντας το ‘’μαύρισμα’’ .
Οι σπίλοι ανήκουν σε δύο κύριες κατηγορίες, τους συγγενείς που εμφανίζονται από τη γέννηση ή τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής μας και τους επίκτητους που εμφανίζονται κατά την διάρκεια της ζωής μας.
Οι συγγενείς σπίλοι εμφανίζονται με την γέννηση ή τους πρώτους μήνες της ζωής του νεογνού. Το μέγεθος των συγγενών σπίλων είναι καθοριστικής σημασίας στην πρόβλεψη της μελλοντικής τους εξέλιξης αφού όσο μεγαλύτερος ο συγγενής σπίλος τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα της κακοήθους εξαλλαγής του σε μελάνωμα.
Οι επίκτητοι μελανοκυτταρικοί σπίλοι είναι (με την κοινή ονομασία ‘’ελιές’’) εμφανίζονται αργότερα στην παιδική και εφηβική ηλικία και μέχρι την πέμπτη δεκαετία της ζωής μας. Στους επίκτητους μελανινοκυτταρικούς σπίλους διακτίνουμε τους συνδεσμικούς, τους μικτούς και τους χοριακούς. Ο δερματολόγος είναι ο μόνος κατάλληλος για τον έλεγχο και την αξιολόγηση του δυναμικού εξαλλαγής των σπίλων και της ασφαλούς αφαίρεσης τους σε συνεργασία με τον πλαστικό χειρουργό όπου αυτό είναι απαραίτητο.
Η κληρονομικότητα είναι καθοριστικής σημασίας στην εμφάνιση των σπίλων όπως σημαντική είναι και η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία αφού γνωρίζουμε ότι οι εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές του σώματος μας είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση των σπίλων.
Ο ρόλος του δερματολόγου στην παρακολούθηση και εξέταση των σπίλων είναι σημαντικός αφού ο περιοδικός και συστηματικός έλεγχος παλαιών και νέων σπίλων σκοπό έχει την έγκαιρη και ασφαλή εντόπιση και αντιμετώπιση του μελανώματος. Η δερματοσκόπηση και η ψηφιακή χαρτογράφηση αποτελούν τα νέα εργαλεία στην διαγνωστική μας φαρέτρα για την εντόπιση και την παρακολούθηση ύποπτων βλαβών.
Το μελάνωμα αποτελεί τον πιο επικίνδυνο καρκίνο του δέρματος που αναπτύσσεται ως κακοήθης νεοπλασματική εξεργασία από τα μελανινοκύτταρα του δέρματος και των βλεννογόνων. Οι συσσωρευτικές βλάβες του DNA των μελανινοκυττάρων από την μακροχρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την κακοήθη εξαλλαγή καποιων εξ αυτών με αποτέλεσμα την εμφάνιση μελανώματος. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των ύποπτων σπίλων μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για την επιβίωση του ασθενούς.
Σπανιότερες μορφές σπίλων είναι:
O σπίλος του Shutton με την χαρακτηριστική λευκή άλω γύρω από το κέντρο του σπίλου, η οποία δημιουργείται ουσιαστικά από την ‘’επίθεση’’ του ανοσοποιητικού μας στα μελανινοκύτταρα του σπίλου προκαλώντας τον σταδιακό αποχρωματισμό του από την περιφέρεια προς το κέντρο και την τελική εξαφάνιση του σπίλου. Η παρουσία σπίλων του Shutton έχει συχετιστεί με την εμφάνιση λεύκης αφού οι δύο νοσολογικές οντότητες φάινεται ότι μοιράζονται κοινή αιτοπαθογένεια.
Ο σπίλος της Spitz. Είναι καλοήθης βλάβη που αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς σε παιδιά και για αυτό μπορεί να θορυβήσει τους γονείς και να τους οδηγήσει να ζητήσουν τη βοήθεια του δερματολόγου. Εμφανίζεται ως ένα ρόδινο ή ανοιχτό καστανό οζίδιο χωρίς την συνοδό παρουσία συμπτωμάτων.
Ο κυανός σπίλος ο οποίος αποτελεί μια επίκτητη σκουρόχρωμη καλοήθης βλάβη που δημιουργείται από την συγκέντρωση μελανινοκυττάρων σε βαθύτερα τμήματα του δέρματος.Η διάθλαση του φωτός δια μέσου των υπερκείμενων στιβάδων του δέρματος δίνουν την εικόνα της ‘’μπλε ‘’ μελανίνης. Ο δερματολόγος θα συστήσει την τακτική περιοδική παρακολούθηση του αφού υπάρχει η πιθανότητα εξαλλαγής του σε μελάνωμα.
Ο σπιλοκυτταρικός σπίλος αποτελεί μια χαρακτηριστική μελαγχρωματική κηλίδα του δέρματος μέσα στα πλαίσια της οποίας διακρίνονται πολυάριθμες δισκοειδείς καφεοειδείς βλατίδες. Συστήνεται η στενή παρακολούθηση του αφού σε ποσοστό περίπου 4 -6% οδηγεί στην εμφάνιση μελανώματος.
Ο σπίλος του Becker. Εμφανίζεται κυρίως σε άντρες και εντοπίζεται συνήθως στο άνω μέρος του κορμού και τα άνω άκρα. Είναι συνήθως έντριχος ( σημείο που βοηθά στην διάγνωσή του) και έχει την τάση να αυξάνει με τον χρόνο.
Σπίλος του Ota και σπίλος του Ito. Εντυπωσιακές μπλέ ή καφεοειδείς , συγγενείς ή επίκτητες βλάβες που εμφανίζονται στην περιοφθαλμική περιοχή ή στον ώμο.
Ο σμηγματογόνος σπίλος. Έχει τη μορφή κίτρινης ή πορτοκαλόχροης άτριχης πλάκας με κύρια εντόπιση το τριχωτό της κεφαλής. Εμφανίζεται κατά την γέννηση και έχει την τάση να αυξάνει σε μέγεθος ακολουθώντας την αύξηση του παιδιού. Η πιθανότητα εξαλλαγής του σε βασικοκυτταρικό καρκίνωμα καθιστά την αφαίρεση του ως την πλέον κατάλληλη μορφή αντιμετώπισης.
Η αντιμετώπιση των σπίλων προυποθέτει την σωστή και ενδελεχή ενημέρωση του ασθενούς για τους κινδύνους και τα οφέλη της θεραπείας. Η τακτική παρακολούθηση και η ψηφιακή χαρτογράφηση των σπίλων μπορεί να αναδείξει τις βλάβες που είναι επικίνδυνες για εξαλλαγή σε κακοήθες μελάνωμα και την άμεση σύσταση από τον δερματολόγο για την αφαίρεση τους και την αποστολής τους σε εξειδικευμένο παθολογοανατομικό εργαστήριο για την ιστολογική τους εξέταση.
Οι καλοήθεις σπίλοι μπορούν να αφαιρεθούν για αισθητικούς λόγους ή λόγω προβλημάτων που προκαλούνται στην καθημερινότητα του ασθενούς, για παράδειγμα συχνός τραυματισμός λόγω της ανατομικής τους θέσης.
Οι διαθέσιμοι τρόποι αφαίρεσης ενός σπίλου ποικίλουν ανάλογα με τη θέση εντόπισης του στο σώμα και την καλοήθη ή κακοήθη φύσης του κατά την κλινική εξέταση. Πάντα υπό τοπική αναισθησία μπορούμε είτε να αφαιρεθεί με κατ εφαπτομένη αφαίρεση και αποστολή του τεμαχιδίου για ιστολογικό έλεγχο είτε χειρουργική εκτομή με σύγλειση της τομής με ράμματα και ιστολογικό έλεγχο του συνόλου της βλάβης.
Κλείστε το ραντεβού σας για τον έλεγχο των σπίλων σας και την επίλυση των αποριών σας.
Εξετάζουμε το αίτημά σας άμεσα και ερχόμαστε σε επικοινωνία μαζί σας.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΤΩΡΑ